تغییر شیمیایی چیست ؟
تغییر شیمیایی شامل واکنش هایی است که در آن ماده تغییر ماهیت می دهد و با از دست دادن و یا الکترون و به دنبال آن ترکیب شدن با سایر اجزای به وجود آمده در اثر واکنش تولید یک محصول و فراورده های جدید می نمایند. معمولا هر واکنش در هنگام شروع مواد واکنش دهنده دارای یک سطحی از انرژی می باشند.
اگر واکنش به صورت خودبخودی رو به جلو پیش برود مثل سوختن یک تکه چوب و یا سوختن هیدروژن گازی، مواد حاصل شده از آن واکنش در سطح پایین تری از انرژی نسبت به واکنش دهنده ها قرار دارند. و اگر سطح فراورده ها بالاتر از واکنش دهنده ها بود آن واکنش غیر خودبخودی بوده( مثل واکنش های الکترولیز و الکتروشیمیایی).
در تمام واکنش های شیمیایی یک بخش وجود دارد به نام کمپلکس فعال که در آن ناحیه واکنش می تواند به هر طرفی برود و سطح انرژی آن از تمام مواد واکنش دهنده و فراورده بالا تر می باشد.
مواد می توانند تبدیل به فراورده ها شوند و یا به مواد اولیه برگردند.
میزان سرعت و شدت انجام واکنش به صورت مستقیم با ارتفاع این قله ارتباط دارد به این صورت که هر چه ارتفاع بیشتر شود مواد اولیه نیاز به صرف انرژی بیشتری هستند تا به قله برسند بنابر این آن واکنش دارای سرعت کمتری می باشد و بلعکس هرچه ارتفاع قله کمتر باشند مواد با سرعت بیشتری به آن قله رسیده و واکنش می دهند.
اختلاف انرژی میان فراوردهها و واکنشدهندهها به صورت گرما ظاهر میشود.
واکنشهای گرماگیر چیست ؟
واکنشهایی نظیر واکنشهای سوختن متان که با تشکیل کلرید هیدروژن در آنها، سطح انرژی فراوردههای واکنش از مواد واکنشدهنده پایینتر باشد، به علت تولید انرژی گرمایی، گرمازا میگوییم و در مقابل واکنشهایی که در آنها سطح انرژی شیمیایی فراوردهها بیشتر از واکنشدهندهها باشد، واکنشهای گرماگیر نامیده میشوند و برای انجام چنین واکنشی باید مقداری گرما به اجزای واکنشدهنده داده شود، مانند تجزیه کردن کلرید آمونیوم جامد که با گرم کردن، به دو گاز آمونیاک و کلرید هیدروژن تبدیل میشود.
در تغییرات شیمیایی اتصال اتمها به یکدیگر و آرایش الکترونی آنها در واکنشدهندهها تغییر مییابد. البته در یک واکنش شیمیایی، اتمها نه بهوجود میآیند و نه از بین میروند و تنها ترکیب، تجزیه یا بازآرایی میشوند.
واکنش شیمیایی بیان یک تغییر شیمیایی است که ممکن است با آزاد کردن انرژی به صورت گرما، نور یا صوت همراه باشند و تولید گاز، تشکیل رسوب یا تغییر رنگ در پی داشته باشند. و برخی از واکنش ها نیز نیازمند دریافت انرژی برای انجام واکنش می باشند.
در محیط پیرامون خود می توان به سوختن یک تکه چوب یا زرد شدن برگ درختان یا رسیدن میوه ها و یا فاسد شدن آنها و یا پخته شدن غذا به عنوان مثالی از واکنش شیمیایی اشاره نمود.